یکی از اتصالات مهم در راهاندازی سیستمهای مختلف، کابل است. کابل از یک یا چند سیم تشکیل شده است که در یک غلاف قرارگرفته است. به کابلهای متشکل از یک سیم تک هستهای و کابلهای متشکل از دو یا چند رشته، کابل چند هستهای میگویند. از کاربردیترین کابلها در حال حاضر، کابلهای افشان و مفتولی هستند. کابل مفتولی (سخت)، تک رشتهای است و کابل افشان (نرم) چند رشتهای است. در صورتی که هر کدام از این دو نوع کابل، در محل صحیح به کارگرفته شود با مصرف حداقل انرژی، کارایی بالایی دارند. بسیاری از افراد برای تصمیمگیری در مورد انتخاب یکی از این دو نوع کابل دچار سردرگمی میشوند. بنابراین نیاز است تفاوت کابل افشان و مفتولی را بدانیم.
سیم افشان چیست؟
سیم افشان متشکل از چند رشته سیمهای نازک مس است که توسط یک لایه عایق عمدتا از جنس PVC پوشیده شده است. البته سیمها با عایقهای متفاوت و برای کاربردهای مختلف تولید میشوند. سیم افشان برای انتقال جریان الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. هادی سیم افشان از جنس مس آنیل است. این سیمها خیلی نرم و انعطافپذیر هستند. سطح مقطع این سیمها از سایز ۰.۷۵ تا ۳۰۰ میلی متر است. از کاربردهای سیم افشان میتوان به سیمکشی ماشینآلات کشاورزی و صنعتی و سیمکشی تابلو برق خانگی و غیره اشاره کرد. گرچه امروزه از فلز آلومینیوم نیز به منظور ساخت سیم و کابل، استفاده میشود؛ اما با توجه بهعدم انعطافپذیری کافی آلومینیوم و شکنندگی آن، برای ساخت سیم افشان مناسب نیستند و سیمهای افشان از مس ساخته میشوند.
کابل افشان چیست؟
کابل برق افشان از قرارگرفتن یک یا چند سیم افشان در یک عایق تشکیل شده است. کابلها معمولا ۲ تا ۵ رشته هستند و بر حسب کاربرد، بایستی تعداد رشته سیم مناسب گزینش شود. یکی از ویژگیهای کابل افشان انعطافپذیر بودن آن است و این ویژگی موجب میشود تا بتوانید کابل افشان را خم کرده و در مکانهای مختلف از آن بهره ببرید. این کابلها به طور معمول از دو لایه عایق PVC که یک لایه عایق سیمها و یک لایه عایق کل کابل است، پوشیده شده است و جنس هادی آن از مس آنیل است. کابل افشان به علت انعطافپذیر بودن، در سیمکشیهایی که نیاز است کابلها جابهجا شوند و در مسیر خم شوند، کاربرد دارند.
سیم مفتولی چیست؟
سیم برق مفتول به نام سیم خشک نیز شناخته میشود. این نوع سیم برق از یک رشته ضخیم مس یا آلومینیوم و یک لایه عایق PVCساخته شده است. سیم مفتولی به علت ضخامت زیاد هادی سیم، انعطافپذیری پایینی دارد. اما این سیمها هدایتپذیری خوبی دارند. سیم برق مفتول در سیمکشیهای ثابت که نیاز به تغییر مسیر ندارند، مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین از آنها برای مسافتهای طولانی نیز استفاده میشود زیرا قیمت مناسبی دارند و به صرفه هستند.
کابل مفتولی چیست؟
کابل مفتولی از قرارگرفتن چند سیم برق مفتولی درکنار هم تشکیل شده است که با یک لایه عایق ایمن از جنس پلی وینیل کلرات (پی وی سی) پوشیده شده است. از ویژگیهای کابل مفتولی میتوان به انعطافپذیری پایین و رسانایی بسیار بالا اشاره کرد. این نوع کابل به علت مقاوم بودن و استحکام بالا در برابر فشارهای مکانیکی، در نیروگاهها، پستهای توزیع برق، پروژههای بزرگ و کوچک صنعتی و غیره کاربرد دارند.
⚡سیم و کابل غفاریعرضه کننده انواع سیم و کابل از برترین برندهای بازار با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت بازار ⚡
کابل NYY مفتول است یا افشان؟
کابل NYY از کنار هم قرارگرفتن چند سیم مفتولی و یک لایه زره از جنس مس یا الومینیوم تولید شدهاند. اگر برای شما هم این سوال پیش آمده است که چرا این نوع کابل را NYY نامگذاری کردهاند و این حروف نشاندهنده چیست؟ در پاسخ باید بگوییم بر اساس استاندارد VdE آلمان برای تعیین نوع کابل، حرف N بیانگر این است که هادی کابل از جنس فلز مس مفتولی است و حرف Y نشان میدهد که عایق این نوع کابل از جنس پیویسی است. با توجه به اینکه حرف Y دوبار تکرار شده است یعنی کابل از دولایه روکش پیویسی پوشیده شده است.
مقایسه سیم وکابل افشان و مفتولی
کابلهای مفتول و افشان هر دو انرژی الکتریکی و جریان برق را از یک محل به محل دیگر انتقال میدهند. در ادامه به تفاوت کابل افشان و مفتولی و مقایسه آن دو میپردازیم.
• تفاوت کابل افشان و مفتولی از نظرانعطافپذیری: مهمترین تفاوت کابل افشان و مفتولی، انعطافپذیری کابل است. هادی کابل افشان از جنس مس کلاس ۵ و هادی کابل مفتولی مس کلاس ۲ است و هادی کابل مفتول از هادی کابل افشان ضخیمتر است. بنابراین کابل افشان از کابل مفتولی انعطافپذیرتر است.
• تفاوت کابل افشان و مفتولی از نظر مقاومت اهمی: هرچه سطح مقطع رسانا بیشتر باشد، مقاومت اهمی آن کمتر است. بنابراین کابل برق مفتولی در مقایسه با سیم کابل افشان، مقاومت اهمی کمتری دارد. هرچه مقاومت اهمی کمتر باشد، سیم یا کابل جریان الکتریکی را با کیفیت بالاتری منتقل میکند و افت ولتاژ کمتری به وجود میآید.
• تفاوت کابل افشان و مفتولی از نظر میزان استحکام: از سیم یا کابل مفتولی بیشتر در زیر زمین و کابلکشیهای درون دیوار مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین میتوان گفت که استحکام کابل مفتولی از کابل سیم افشان بیشتر است.
• تفاوت کابل افشان و مفتولی از نظر قیمت: هرچه رشتههای موجود در یک رسانا بیشتر باشد، انعطافپذیری نیز بیشتر میشود. تعداد رشتههای موجود در کابل بر قیمت آن تأثیرگذار است و هرچه تعداد رشتهها بیشتر باشند، هزینه کابل نیز بیشتر خواهد بود. قیمت کابل مفتولی در مقایسه با کابل افشان در یک سایز مشخص، کمتر است.
تفاوتهای گفته شده در بالا با توجه به این که کابلها از به هم پیوستن چند سیم در کنار هم تشکیل شدهاند، تفاوتهای کابلها، در مورد سیمها نیز مطرح است. تفاوت کابل افشان و مفتولی باعث میشود تا کاربرد آنها نیز متفاوت باشد. کابلهای مفتولی برای کابلکشیهای طولانی، مکانهایی که کابل در معرض فشار، لرزش و نیروی خارجی است، دفن در زمین یا دیوار و مسیرهایی که پیچ وخم کمتری دارند، کاربرد دارند. اما کابلهای افشان برای سیمکشی ساختمان و ماشین آلات صنعتی، کابلکشی مسیرهای مارپیچ، سیمکشی تابلو برق و تابلو کنترل مناسب است. بنابراین زمان خریدکابل باید با توجه به نیاز خود و کاربرد محصول مورد نظر نسبت به خریدکابل اقدام کنید.