سیم آلومینیومی
AMIRREZA SOIZI
تا آخر مقاله سیم آلومینیومی همراه ما باشید.
تعجب اور خواهد بود که در زمانی و برای مدتی کوتاه، آلومینیوم یک گزینه محبوب و به صرفه برای سیم‌کشی ساختمان‌های مسکونی بود.
خیلی زود مشخص گردید که آلومینیوم نه تنها در صورت عدم نصب صحیح می‌تواند سبب خطر آتش سوزی گردد، بلکه دوام کمتری هم نسبت به مس دارد.
مزایای زیادی را استفاده از سیم کشی آلومینیومی دارد. آلومینیوم بسیار قابل انعطاف‌تر و سبک‌تر نسبت به مس بوده و بنابراین کار کردن با آن آسان‌تر است. نصب سیم آلومینیوم، به دلیل ارزان‌تر بودن فلز آلومینیوم می‌تواند مقرون به صرفه‌تر باشد.
از ویژگی‌های خوب آن، وزن کم این فلز هنگام نصب خطوط برق می‌باشد، طول آن می‌تواند ده‌ها و یا حتی صدها کیلومتر درازا داشته باشد. به دلیل وزن بسیار کمتر آلومینیوم نسبت به مس، اغلب موارد در هنگام نصب خطوط برق بکار رفته که سبب می‌گردد بار بر روی پشتیبانی‌ها کم شود و در نتیجه در ساخت و نصب آنان صرفه‌جویی گردد.
سیم‌کشی آلومینیوم این عیب را داراست که به منظور جلوگیری از خطر اتش سوزی در منزل، بایستی به درستی و توسط متخصصان مربوطه نصب گردد. زمانی که جریانی به وسیله سیم آلومینیوم عبور کند، سبب انبساط فلز گردیده و پس از خنکی دوباره، کوچک می‌گردد. این می‌تواند با گذشت زمان سبب شل شدگی اتصالات و نیز جرقه شود. در صورتی که سیم‌ها بیش از اندازه گرم گردند، حتی می‌توانند وسایل را ذوب نموده و سبب آتش سوزی گردند.
نکته: نصب سیستم سیم کشی و تغییرات در طراحی، تا انداره زیادی مشکلات مربوط به سیم آلومینیومی را برطرف نموده و امروزه کابل آلومینیومی نیز مجاز به استفاده می‌باشد. به عبارتی دیگر،در صورتی که به درستی نصب گردد، ایمن محسوب میشود.
فروشگاه سیم و کابل غفاری عرضه کننده انواع مقره و سیم و کابل می‌باشد.
کاربرد سیم آلومینیومی
وزن بسیار پایین آلومینیوم نسبت به مس، یکی از مزایای آلومینیوم است. این امر، کار نصب نمودن و ساختن خطوط نیرو را ساده‌تر کرده و وزن پایین آلومینیوم، از هر لحاظ برای کار بهتر می‌باشد. نکته‌ی بعدی در فواید آلومینیوم، قیمت ارزان ان نسبت به مس می‌باشد.
الومینیوم نسبت به مس ارزان قیمت‌تر است، به همین دلیل گسترش خطوط انتقال نیرو، به وسیله سیم آلومینیومی، بسیار اقتصادی‌تر از سیسم مسی می‌باشد. بنابر مطالب گفته شده، از خطوط انتقال نیروی آلومینیومی با تغییر دادن برخی از فاکتور ها، می‌توان به جای کابل مسی استفاده نمود. به طور گسترده‌ای از آلومینیوم در خطوط نیرو استفاده میشود.
در تجهیزات برقی نیز استفاده از آلومینیوم کاربرد بسیاری داشت. ولی پس از گذشت زمان و کسب تجربه و علم، دانش مندان به این موضوع پی بردند که آلومینیوم، کاربری‌های سیم مسی را در خانه‌ها را نداشته و احتمال اتصالی و نیز آتش سوزی، در صورت استفاده آن در سیم کشی‌های ساختمان، وجود خواهد داشت.
البته که با توجه به قیمت زیاد مس، برخی از کاربردهای سیم‌های آلومینیومی که در گذشته مرسوم بود، دوباره در حال احیا شدن است.
ذکر این نکته ضروری است که سیم‌های الومینیومی انواع مختلفی را دارا هستند که هر یک می‌توانند کاربردهای خاص خود را هم داشته باشند، برای مثال، سیم‌های آلومینیومی الیاژی AAAC، به طور گسترده‌ای در مناطق کنار دریا در خطوط هوایی انتقال و توزیع و یا همین طور جاهایی که امکان رخداد مشکلات خوردگی در هادیهای ACSR، برای مغزی فولادی وجود دارد، کاربرد دارند.
انواع سیم آلومینیومی
انواع مختلفی از سیم‌های آلومینیومی وجود داشته که در ادامه تعدادی از آنان را با هم بررسی می‌کنیم:
• سیم‌های آلومینیومی آلیاژی AAAC
هادیهای تمام الومینیوم آلیاژی به شکل یک لایه و یا چند لایه، بافته شده به دور سیم مرکزی با سطح مقطعی گرد، هستند. هر لایهای نسبت به لایه‌ی پیشین خود، تعداد ۶ رشته بیشتر دارا می باشد. این هادی‌ها به عنوان هادیهای با استحکام بالا شناخته شده و دارای خواص مکانیکی خوبی هستند.
• سیم های آلومینیومی با مغزی فولادی ACSR/GA
هادی آلومینیومی استحکام یافته با فولاد، ترکیبی از سیم‌های آلومینیومی که به شکل یک لایهای و یا چند لایهای هستند، بافته شده به دور مغزی فولادی در مرکزی با سطح مقطعی گرد، هستند. مغزی فولادی شامل یک و یا چندین رشته (۳۷,۱۹و نیز۷) می‌تواند باشد. ترکیبات زیادی را از تعداد لایه‌ها و نیز سیم‌های الومینیوم و نیز فولاد، می‌توان طراحی نمود.
• سیم های الومینیوم پر ظرفیت ACSS
رشته‌های آلومینیومی، در ACSS به شکل گرد هستند. مغزی کابل ACSS، جنس فولاد st 67 داشته و مغزی فولاد ACSR، جنس فولاد st 52 دارد.
در انتقال نیرو، آلومینیوم نرم در ACSS کارایی بیشتری را دارد. استحکام کششی در ACSS به علت استفاده از آلومینیوم نرم با افزایش یافتن دما، تغییری نمی‌کند، اما استحکام کششی در ACSR، در دماهای بالا، کاهش می‌یابد. در شرایط لازم هادی ACSS، قابلیت حمل بار اضطراری زیادی را دارا است.
سیم آلومینیومی لاکی
سیم لاکی آلومینیومی مثل سیم لاکی مسی، با قطرهای متنوع تولید میشود.
سیم لاکی آلومینیومس سیمی است که از جنس آلومینیوم ساخته شده است و روی آن یک لایه عایق نیز کشیده میشود. بایستی ذکر نمود که عایقی یاد شده، عایقی از جنس پلاستیک و یا pvc نبوده است، بلکه لاک عایق، ماده این عایق است که به شکل بسیار نازک بر روی سیم آلومینیومی اعمال میشود.
زمانی که جریان از طریق کویل جریان دارد، شار مغناطیسی ایجاد می‌گردد. سیم لاکی آلومینیومی به طور عمده در ساخت ترانسفورماتور، موتور الکترومغناطیسی و نیز سلف استفاده میشود. بیشتر این سیم‌ها برای سهولت تولید اجزای القایی مثل ترانس‌ها و القایی‌ها، می‌توانند لحیم بشوند.
وزن سبک مزیت سیم لاکی آلومینیومی است. این محصول به طوری گسترده در ابزارهای الکتریکی، الکترونیک خودر، بالستیک، تلویزیون، اجاق برقی، اجاق‌های مایکروویو، ترانسفورماتورهای مختلف، یخچال و فریزر و موتورهای کمپرسور تهویه مطبوع و همین طور دیگر انواع موتورهای الکتریکی الکترونیکی و نیز لوازم الکتریکی استفاده میشود.
مقاومت در مقابل خوردگی، یکی از ویژگی‌هایی است که سیم آلومینیومی لاکی را برای استفاده در این دستگاه‌ها بسیار جذاب می کند. برای کار طولانی مدت ماده انتخابی برای استفاده در مدارهای الکتریکی، سیم مگنت مس و سیم لاکی آلومینیومی است.
ویژگی‌های الکتریکی، مکانیکی و شیمیایی سیم لاکی الومینیومی نسبت به سیم لاکی مسی به دلیل تفاوت ذاتی ای است که در مواد هادی‌ها است.
این تفاوت‌ها در روش‌های آزمون خاص مثل انحطاط و انطباق، انعطاف پذیری و شوک گرما، تداوم و استقامت حرارتی و همین طور مقاومت در برابر تراشه منعکس شده است.
چرا استفاده از سیم‌های آلومینیومی با روکش مس ممنوع است؟
برخی از سازندگان، اخیراً مشاهده شده که سیم‌های آلومینیومی با پوشش مس را، در سیم کشی ساختمان‌ها مورد تبلیغ قرار داده اند و تولید سیم‌های مذکور به شکلی انبوه آغاز گشته است. استفاده از سیم‌های الومینیومی روکش مس در سیم و کابل‌های ساختمانی بنا به دلایل زیر ممنوع است:
• مطابق با استاندارد ملی ۱۹۲۶ISIRI و ۶۰۷ ISIRI، غیر مجاز بودن هادیهای آلومینیومی
• هادیهای آلومینیومی تنها برای کلاس های یک و دو (غیرافشان) بر مبنای استاندارد های هادیهای سیم و کابل به شماره ISIRI 3084 و ISIRI 60228، آن هم سطح مقطع، ۱۰ به بالا مجاز می‌باشد.
• تنها در کابل‌های قدرت سنگین از ولتاژ Kv 6.1 به بالا، هادیهای آلومینیومی غیر افشان مجاز است.
• سیم و کابل‌های مورد استفاده در ساختمان‌ها در مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان سازمان نظام مهندسی، بایستی دارای هادی مسی باشند.
به خاطر احتمال خوردگی و مجاورت سایر فلزات، بالا بودن ضریب انبساط خطی، احتمال خارج شدن آن از محل اتصال در نتیجه تغییرات دما و اکسیده شدن ان و نیز داشتن مقاومت الکتریکی بالا در آلومینیوم استفاده از این نوع هادی، به صورت عمده با مشکل مواجه شده است.
نتیجه گیری
📌در این مقاله درباره دلیل ممنوعیت استفاده از سیم‌های آلومینیومی روکش مس گفته شد.
📌 درباره انواع سیم آلومینیومی گفته شد.
📌 کاربردهای کابل آلومینیومی بیشتر از کابل مسی است و قیمت آن ارزان‌تر
✏️پیشنهادات و نظرات خود را درباره این مقاله برایمان کامنت کنید….